Jaskra |
09.01.2025 |
Jaskra (Glaucoma) to przewlekła, postępująca choroba degeneracyjna oczu. Charakteryzuje się wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego oraz postępującym zanikiem nerwu wzrokowego (II nerw czaszkowy). To właśnie on odpowiada za przekazywanie informacji wzrokowych poprzez połączenie siatkówki z korą wzrokową (mózg). Jeśli nerw ulegnie całkowitemu uszkodzeniu, może to doprowadzić do zupełnej utraty wzroku.
Przez długi czas może nie dawać praktycznie żadnych objawów. Jednak, jeśli już się pojawią, w zależności od rodzaju jaskry, będą one występowały w nieco różnych konfiguracjach. Są to m.in.:
W zależności od objawów i przyczyny występowania rozróżniamy kilka typów jaskry. Można ją określić jako pierwotną lub wtórną. O formie pierwotnej mówimy, gdy budowa oka jest nieprawidłowa, a uszkodzenie nerwu wzrokowego samoistnie i stale postępuje. Jaskra wtórna jest następstwem innego stanu chorobowego i może być wynikiem urazu oka, stanem zapalnym, niektórymi lekami (sterydy) bądź zaawansowanej zaćmy lub cukrzycy.
Jest najczęściej diagnozowanym typem jaskry, dotyczy nawet 80% chorych. Rozwija się, gdy odpływ cieczy wodnistej oka jest ograniczony. Wynikiem tego jest powolny wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, a nerw wzrokowy stopniowo ulega uszkodzeniu. Ten typ jaskry jest bezbolesny i początkowo nie daje żadnych wyraźnych objawów i może rozwijać się latami.
Gdy tęczówka znajduje się bardzo blisko kąta odpływu w oku, może zablokować kąt odpływu. Wówczas mówimy o jaskrze zamkniętego kąta przesączania. Gdy kąt odpływu zostanie całkowicie zablokowany, ciśnienie w oku wzrasta gwałtownie i bardzo szybko. Takie zjawisko nazywamy ostrym atakiem jaskry. Jest to stan nagły i wymaga interwencji okulisty, w innym wypadku prowadzi do utraty widzenia.
Regularne wizyty u lekarza okulisty pozwolą na szybkie zdiagnozowanie choroby. Jeśli pojawią się dolegliwości mogące wskazywać na obecność jaskry, powinno się przeprowadzić szerszą, dokładniejszą diagnostykę, wykonując badania takie jak:
Jaskra jest schorzeniem, którego nie da się całkowicie wyleczyć. Można jednak łagodzić jej dolegliwości spowalniając rozwój choroby i utrzymać użyteczną ostrość widzenia, a tym samym poprawić komfort życia Pacjenta. Zwykle w pierwszej kolejności wdrażane jest leczenie farmakologiczne (w postaci kropli do oczu) w celu obniżenia ciśnienia w gałce ocznej.
W bardziej zaawansowanym stadium jaskry można przeprowadzić zabiegi chirurgiczne jak na przykład trabekulektomia bądź zabiegi laserowe m.in. laserowe zabiegi przeciwjaskrowe (SLT) czy irydotomia laserowa przypodstawna.
Nieleczona jaskra doprowadzi do całkowitej ślepoty. Dlatego bardzo ważne jest regularne badanie wzroku u lekarza okulisty. Staraj się kontrolować swoje zdrowie przynajmniej co 2 lata. Jeśli masz wadę wzroku – wizyty wskazane są nawet co roku.